Trio[redakti]
Ruse
Богъ тройцу любитъ.
Pole
Bóg trójcę lubi.
France
Trois font chapitre. Corde triplée est de durée.
Germane
Aller guten Dinge sind drei.
Esperante
Trio plaĉas al Dio.
Dio 1[redakti]
Ruse
Богъ полюбитъ, такъ не погубитъ.
Pole
Pan Bóg polubi, tak nie zagubi.
France
Dieu sait bien ce qu’il nous faut.
Germane
Gott verläßt die Seinen nicht.
Esperante
Se amas Dio, prosperas ĉio.
Dio 2[redakti]
Ruse
Богъ не безъ милости, а человѣкъ не безъ грѣховъ.
Pole
Kogo P. Bóg zasmuci, tego i pocieszy.
France
A tout péché miséricorde. Dieu préfère miséricorde à justice.
Germane
Gott läßt Gnade für Recht ergehen.
Esperante
Dio batas, Dio kompatas.
Sonĝo[redakti]
Ruse
Грозенъ сонъ, да милостивъ Богъ.
Pole
Sen mara, Pan Bóg wiara.
France
Songes sont mensonges.
Germane
Träume sind Schäume.
Esperante
Sonĝo teruras, sonĝo forkuras.
Dio 3[redakti]
Ruse
Богъ старый чудотворецъ.
Pole
Jeszcze stary Bóg żyje.
France
Rien n’est impossible à Dieu.
Germane
Der alte Gott lebt noch.
Esperante
Ankoraŭ Dio ne dormas.
Dio 4[redakti]
Ruse
Богъ по силамъ крестъ налагаетъ. Послѣ стрижки Богъ на овецъ тепломъ пахнетъ.
Pole
Widzi Pan Bóg z nieba, co każdemu trzeba. W najdotkliwszej przygodzie, Pan Bóg stoi w odwodzie.
France
Dieu donne le froid selon le drap. A brebis tondue, Dieu mesure le vent.
Germane
Gott giebt die Bürde nach den Schultern, die Kälte nach den Kleidern. Gott mäßigt den Wind für das geschorene Lamm.
Esperante
Dio punas laŭ la fortoj.
Dio 5[redakti]
Ruse
Богъ долго ждетъ, а больно бьетъ.
Pole
Pan Bóg cierpliwy, ale sprawiedliwy.
France
Dieu est lent, mais il paie.
Germane
Was Gott spart in die Länge, das straft Er mit Strenge.
Esperante
Dio longe paciencas, sed severe rekompencas.
Dio 6[redakti]
Ruse
Богъ не оставляетъ сиротъ. Голенькій — охъ! а за голенькимъ — Богъ.
Pole
Nad sierotą Bóg z kaletą. Dlia sierot świat stoi.
France
Dieu est le surveillant des orphelins.
Germane
Gott ist der Waisen Vormund. Not am höchsten, Gott am nächsten.
Esperante
Dio orfojn ne forgesas.
Dio 7[redakti]
Ruse
Безъ Бога ни до порога, а съ Богомъ хоть и за море. Безъ Тройцы домъ не строится.
Pole
Bez Boga ani do proga, a z Bogiem choć za morze.
France
Espère en Dieu à chaque lieu. Quand Dieu ne veut, le saint ne peut.
Germane
An Gottes Segen ist alles gelegen.
Esperante
Kun Dio vi iros ĉien, sen Dio nenien. Se Dio ne volas, sanktulo ne helpos.
Dio 8[redakti]
Ruse
Дал Богъ ротокъ, дастъ и кусокъ. Богъ дастъ день, Богъ дастъ и пищу. Богъ дастъ — и въ окошко подастъ.
Pole
Kogo P. Bóg stworzy, tego nie umorzy. Gdzie więcej dzieci, tam więcej „Ojcze nasz.“ Kto dał zęby, da i do gęby. Kogo stanie na ryby, tego stanie i na grzyby. Gdy Bóg dopuści, to i z kija strzał wypuści.
France
Celui qui donne les bouches, donne aussi les vivres. Chaque demain apporte son pain. Les biens nous viennent souvent en dormant.
Germane
Giebt Gott Kinder, so giebt Er auch Rinder. Viel Kinder, viel Vaterunser. Für morgen laßt Gott sorgen. Beschert Gott den Hasen, so beschert Er auch den Rasen. Wem’s Gott gönnt, der wird schlafend reich.
Esperante
Dio donis buŝon, Dio donos manĝon. Dio donis infanon, Dio donos por ĝi panon. Se Dio ordonos, eĉ ŝton’ lakton donos.
Sanktulo[redakti]
Ruse
Гдѣ Богъ строитъ церковь, тамъ дьяволъ часовню. Около святыхъ и черти водятся.
Pole
Gdzie P. Bóg kościół buduje, tam diabeł kaplicę stawia.
France
Il n’y a point d’église, où le diable n’ait sa chapelle.
Germane
Wo der liebe Gott eine Kirche baut, da baut der Teufel eine Kapelle daneben. Hinterm Kreuz spukt der Teufel.
Esperante
Ĉirkaŭ sanktuloj diabloj vagas.
Justeco[redakti]
Ruse
До Бога высоко, до Царя далеко. Царь жалуетъ, да псарь не жалуетъ.
Pole
Do Boga wysoko, do Cesarza daleko. Daleka droga do Pana Boga.
France
Aller chercher des pardons à Rome. Patience et labeur apportent bienveillance et honneur.
Germane
Klagen füllen nicht den Magen. Leid’ und meid’, so bist du gescheit.
Esperante
Ne atingos krio ĝis la trono de Dio. Senfara plendo ne estas defendo. Reĝo donacis, sed polico minacas.
Subitaĵo[redakti]
Ruse
Всѣ мы подъ Богомъ ходимъ. На напасть не напрясть. Ни думалъ, ни гадалъ, какъ въ бѣду попалъ.
Pole
Wszyscy jesteśmy pod Bogiem. Wypadki po ludziach chodzą. Na nieszczęście nie wiele trzeba.
France
Le malheur nous attend (attrape) au passage. Il n’y a qu’heur et malheur en ce monde.
Germane
Wer kann für Unglück? Unglück kommt ungerufen. Haar und Unglück wachsen über Nacht.
Esperante
Kontraŭ bato senatenda ekzistas nenia defendo. Ne atendis, ne esperis — malfeliĉo aperis. Malfeliĉo venas sen alvoko.
Dio 9[redakti]
Ruse
Всякъ про себя, а Богъ про всѣхъ.
Pole
Każdy sam dla siebie, a Bóg dla wszystkich.
France
Chacun pour soi, Dieu pour tons.
Germane
Jeder für sich, Gott für alle.
Esperante
Ĉiu por si — por ĉiuj Di'.
Espero[redakti]
Ruse
За Богомъ молитва, за Царемъ служба не пропадаетъ. Молись и трудись.
Pole
Co Bogu, to Bogu; co Cesarzowi, to Cesarzowi. Módl się, a pracuj.
France
Bon service amène bénéfice. Prie Dieu et travaille. Dieu veut qu’on le prie.
Germane
Gebet und Treue bringt niemals Reue. Bete und arbeite.
Esperante
Servo al Dio vana ne restas. Ni laboru kaj esperu.
Reservo[redakti]
Ruse
Богу свѣчку, а чорту огарышъ. Другу дружи, а недругу не вреди. (См. Другъ).
Pole
Bogu świeczkę, a diabłu ogarek. Bogu służ, a diabła nie gniewaj.
France
Il faut donner une chandelle à Dieu et l’autre au diable.
Germane
Man muß bisweilen dem Teufel auch einen Maien aufstecken.
Esperante
Al Dio servu, diablon rezervu. Dion laŭdu kaj diablon aplaŭdu.
Memhelpo[redakti]
Ruse
На Бога надѣйся, а самъ не плошай. Самъ плохъ, не дастъ Богъ. Богу молись, а самъ трудись; къ берегу гребись. Молитву твори, а муку клади. Дитя не плачетъ, мать не разумѣетъ. (См. Аминь).
Pole
Boga wzywaj, a rękę przykładaj. W Bogu nadzieja, w torbie chleb. Modlitwą i pracą ludzie się bogacą. Kto nie kołata, temu nie otworzą. Dziecko nie płacze, matka nie rozumie.
France
Bon droit a besoin d’aide. Aide-toi, le ciel t’aidera. A toile ourdie Dieu donne le fil.
Germane
Zu Gottes Hilfe gehört Arbeit. Hilf dir selbst, so hilft dir Gott. Gott beschert wohl die Kuh, aber nicht den Strick dazu.
Esperante
Dion fidu, sed senfare ne sidu. Preĝon faru, sed farunon preparu. Infano ne krias, patrino ne scias.
Malfacileco[redakti]
Ruse
Не боги горшки обжигаютъ, а тѣ-же люди.
Pole
Nie święci garnki lepią.
France
La chose n’est pas si difficile à faire, qu’elle paraît l’être.
Germane
Der Brei wird nicht so heiß gegessen, wie er gekocht ist.
Esperante
Ne sanktuloj potojn faras.
Sentaŭgeco[redakti]
Ruse
Ни Богу свѣча, ни чорту кочерга. (См. Ни… ни).
Pole
Ni Bogu świeczka, ni diabłu ożoga. Ni do Boga, ni do ludzi.
France
Ni à rôtir, ni à bouillir. Ni rime, ni raison.
Germane
Weder gestochen, noch gehauen.
Esperante
Nek por baki, nek por haki.
Danĝero[redakti]
Ruse
Въ тревогу и мы къ Богу; а по тревогѣ, забыли о Богѣ. Сулилъ топоръ, когда тонулъ; а какъ вытащили — и топорища жаль.
Pole
Kiedy trwoga, to do Boga; kiedy nędza, to do księdza; kiedy bieda, to do żyda, a po biedzie — precz żydzie!
France
Danger passé, saint oublié. Adieu paniers, vendanges sont faites.
Germane
Ist der Kranke genesen, so zahlt man ungern die Spesen.
Esperante
Danĝero sieĝas, al Dio ni preĝas — danĝero ĉesas, ni Dion forgesas. Dronanto domon proponas, savito eĉ brikon ne donas.
Protekto[redakti]
Ruse
Кого милуетъ Богъ, того жалуетъ Царь.
Pole
Komu Pan Bóg, temu i wszyscy święci. Komu księżyc świeci, temu i gwiazdz błyszczą.
France
Quand Dieu le veut, le saint le peut.
Germane
Wem Gott wohl will, dem will Sankt-Peter nicht übel.
Esperante
Kiun reĝo protektas, tiun ministro elektas.
Malsaĝo[redakti]
Ruse
Кого Богъ хочетъ наказать, у того Онъ отнимаетъ разумъ.
Pole
Kogo Bóg chce skarać, temu rozum odejmuje.
France
Quand Dieu quelqu’un veut châtier, de bon sens le fait varier.
Germane
Wen Gott strafen will, dem thut Er die Augen zu.
Esperante
Dio puni deziras, li la saĝon fortiras.
Prudento[redakti]
Ruse
Кому Богъ даетъ чинъ, тому даетъ и умъ. Честь умъ рождаетъ, а безчестіе и послѣдній отнимаетъ. (См. Чинъ).
Pole
Komu Bóg da urząd, tego już i rozumem obdarza. Urząd człowieka probuje (zaleca).
France
A qui Dieu donne un emploi, il donne l’esprit par surcroît.
Germane
Giebt Gott ein Amt, so giebt Er auch Verstand. Wen Gott schickt, den macht Er auch geschickt.
Esperante
Dio donis oficon, Dio donas prudenton.
Honto[redakti]
Ruse
Кто Бога боится, тотъ и людей стыдится. Гдѣ страхъ, тамъ и стыдъ; а гдѣ стыдъ, тамъ и совѣсть. Страхъ Господенъ — начало премудрости.
Pole
Gdzie jest strach, tam i wstyd. Kto się ludzi nie wstydzi, ten się Boga nie boi.
France
Qui a crainte, a honte. La crainte du chasseur tient le lièvre éveillé.
Germane
Wo Furcht, da Scham; und wo Scham, da ist Tugend. Die Furcht ist aller Weisheit Anfang.
Esperante
Kie timo, tie honto. Kiu hontas nenion, ne timas Dion.
Dio 10[redakti]
Ruse
Кто на Бога уповаетъ, тотъ никогда не погибаетъ.
Pole
Bóg nie opuści, kto się Nań spuści.
France
Espère en Dieu, en chaque lieu.
Germane
Wer auf Gott vertraut, der hat auf keinen Sand gebaut.
Esperante
Forte sidas, kiu Dion fidas. Dio ne perfidas, se homo lin fidas.
Peko[redakti]
Ruse
Кто Богу не грѣшенъ, Царю не виноватъ! (См. Грѣхъ).
Pole
I w kościele grzesznych wiele. Przed Bogiem grzech, przed ludźmi śmiech.
France
Il n’est pas un mortel, qui n’ait son malheur et son défaut. Les plus doctes sont sujets à faillir.
Germane
Wer kann für Sünde? Irren ist menschlich. Kluge Hühner legen auch in die Nesseln.
Esperante
Eĉ inter piuloj ne mankas pekuloj.
Antaŭvido[redakti]
Ruse
Человѣкъ предполагаетъ, а Богъ располагаетъ. Еще дума за горами, а смерть уже за плечами. (См. Дума).
Pole
Człowiek marzy, Bóg darzy. Człowiek sądzi, Bóg rądzi. Chłop strzela, a Pan Bóg kulę nosi.
France
L’homme propose, Dieu dispose. A toute heure la mort est prête.
Germane
Der Mensch denkt, Gott lenkt. Das Menschen Gedicht wird oft zu nicht.
Esperante
Homo proponas, Dio disponas. Homo pafas, Dio trafas. Homo esperas, morto aperas.
Dio 11[redakti]
Ruse
Что Богу угодно, то всѣмъ пригодно. Божьей воли не переволишь. Съ Богомъ не поспоришь.
Pole
Wszystko się nadarzy, gdy P. Bóg gospodarzy.
France
Dieu sait bien ce qu’il nous faut. Contre Dieu nul ne peut.
Germane
Was Gott thut, ist wohlgethan.
Esperante
Kontraŭ volo de Dio helpos nenio. Dio ĝuste faras, neniam eraras.