Hamleto, reĝido de Danujo/Akto II

by William Shakespeare

Akto I

Indekso : Hamleto, reĝido de Danujo de William Shakespeare Tradukita de L. L. Zamenhof

Akto III

Sceno I

Akto II, Sceno I

Ĉambro en la domo de Polonio.

Eniras Polonio kaj Reinhold.

Polonio	Jen tiujn ĉi paperojn kaj la monon Al li transdonu!
Reinhold	Jes, sinjoro, bone.
Polonio	Sed antaŭ ol viziti lin, vi faros Prudente, se vi bone eldemandos Pri la konduto lia.
Reinhold	Efektive, Mi mem intencis tion fari.
Polonio	Bone! Tre bone! Antaŭ ĉio vi demandu, Kielaj Danoj loĝas en Parizo, De kia speco, kiel ili vivas, Kun kiu kaj en kiaj societoj; 10 Se per demandoj tiel deflankiĝaj Vi vidos, ili konas mian filon, Vi venos pli proksime al la celo, Ol per demandoj rektaj. Agu, kvazaŭ Vi konus lin nur iom, malproksime; Ekzemple: «Ha, mi konas lian patron, Kaj lian familion, eĉ lin mem Mi iom konas». Ĉu vi min komprenas?
Reinhold	Ho, jes, sinjoro!
Polonio	«Eĉ lin mem», vi diros, «Sed nur malmulte; se mi ne eraras, 20 Li estas tre sovaĝa, faras tion Kaj tion...» nun vi povas lin kulpigi Per plej diversaj elpensitaj faktoj; Nur ne per ia malbonaĵo, kiu Al li alporti povus malhonoron! Ho, nur ne tion! Gardu vin de tio! Nur tiajn faktojn, kiuj ordinare Junecon akompanas.
Reinhold	Nu, ekzemple Ludado...
Polonio	Jes! drinkado, duelado, Insultemeco, aŭ malpacemeco, 30 Eĉ petolado kun virinoj.
Reinhold	Tamen Ĉu tio jam ne estos malhonoro?
Polonio	Ho, ne, se vi nur lerte ĝin esprimos. Ne diru, ke li estas tute sklavo De volupteco; ne, prezentu liajn mankojn En tia lumo, ke ili aperu Kiel makuloj nur de libereco, Esprimoj de flameco de l' spirito, Ekboloj de senbrida juna sango.
Reinhold	Sed, ho, sinjoro...
Polonio	Kial tion fari? 40
Reinhold	Jes, mi dezirus scii, kia celo...
Polonio	Nu, vidu, mia plano estas tia, Kaj mi esperas, ke ĝi bone fruktos: Se vi sur mian filon tiel ĵetos La makuletojn, tiam diligente Atentu! Se kunparolanto via La junan homon iam vidis kulpan En la malvirtoj ĵus nomitaj, tiam, Ho, kredu, li en tia maniero Al vi sin turnos: «Jes, sinjoro mia», 50 Aŭ «jes, amiko», aŭ «jes, estimata», Aŭ kiel ajn en tiu lando estas La form' uzata de ekparolado...
Reinhold	Nu, bone.
Polonio	Kaj li poste faros tiel: Li faros... jes... kion mi volis diri?.. Mi volis ion diri... Al diablo! Nu, kie do mi haltis? He?
Reinhold	Vi haltis Ĉe l' vortoj «li en tia maniero Al vi sin turnos»
Polonio	Ha! Al vi sin turnos. Li turnos sin al vi: «Jes, mi lin konas, 60 Sinjoron tiun vidis mi hieraŭ, Aŭ antaŭ kelka temp', aŭ kiam ajn; En tia aŭ tiela societo; Li tie efektive alte ludis, Li tie estis en malsobra stato, Li tie sin batadis kun kolegoj»; Aŭ «mi lin vidis, kiam li eniris En domon de virinoj de malĉasto»; Aŭ tiel plu. Kaj tiam vi rimarkos, Ke via kaptileto la mensoga 70 Alkaptis la ezokon de la vero; Kaj tiel ni, sprituloj, ĉiam povas Per anguletoj kaj per artifikoj, Per kurba voj' al rekta celo veni; Kaj tiel vi laŭ mia klarigado Facile elesploros mian filon. Ĉu vi komprenis bone?
Reinhold	Jes, sinjoro.
Polonio	Kaj nun kun Dio iru! Bonan vojon!
Reinhold	Sinjor'...
Polonio	Vi ankaŭ mem lin elobservu, Per la rilat' al vi.
Reinhold	Mi ĉion faros. 80
Polonio	Ke li nur diligente muzikadu!
Reinhold	Tre bone. Mi salutas!
Polonio	Nu, adiaŭ! (Reinhold foriras. Eniras Ofelio.)
Polonio	Nu, kio, Ofelio? Kio nova?
Ofelio	Ha, estimata patro! De teruro Mi tuta tremas!
Polonio	Kio do fariĝis?
Ofelio	En mia ĉambro sidis mi, kudrante,— Subite venas la reĝid' Hamleto, Kun disŝirita vesto, sen ĉapelo, La ŝtrumpoj disligitaj kaj malpuraj Senorde pendas sur la maleoloj; 90 Tre pala, kun piedoj skuiĝantaj; Kun vido tiel plena de teruro, Kvazaŭ li venus ĵus el la infero, Por antaŭdiri ian teruregon.
Polonio	De am' al vi li eble freneziĝis?
Ofelio	Sinjoro, mi ne scias, sed mi timas, Ke tiel estas.
Polonio	Kion do li diris?
Ofelio	Li prenis mian manon kaj ĝin premis, Kaj poste sin retiris kaj, tenante La duan manon super la okuloj, 100 Li rigardadis sur vizaĝon mian Kun tia atenteco, kvazaŭ volus Li pentri ĝin. Li tiel longe staris; Kaj fine, ekskuinte mian manon, Tri fojojn balancinte sian kapon, Ekĝemis li kun tia sopireco Kaj tia profundeco, kvazaŭ volus Li kun la ĝemo fini sian vivon. Kaj poste li min lasis iri for, Kaj ankaŭ mem foriris, sed la kapon 110 Ankoraŭ ĉiam tenis li turnite Al mia flanko, ĝis li malaperis.
Polonio	Sufiĉe! Venu! al la reĝ' ni iru! Ĝi estas freneziĝo de la amo; La amo ruinigas la amanton, Kondukas al decidoj malesperaj, La homon ofte ĝi turmentas pli, Ol ĉiuj la pasioj en la mondo. Bedaŭras mi la princon! Ĉu vi eble Akceptis lin jam tro maldelikate? 120
Ofelio	Ne, kara patro; laŭ ordono via Mi nur de li leterojn ne akceptis Kaj malpermesis vizitadi min.
Polonio	Nu, tio ĉi lin certe frenezigis. Bedaŭras mi jam mian severecon. Mi pensis ja, ke li nur petoladas Kaj volas pereigi vin. Ho, Dio, Ho, mia malbenita suspektado! Ni, maljunuloj, havas la kutimon Tro malproksime peli la singardon, 130 Kiel junuloj ofte tro suferas Je absoluta manko de singardo. Ni iru al la reĝo! La konfeso Ne plaĉos al la reĝo, sed pli multe Lin kolerigus la kaŝado. Venu! (Ambaŭ foriras.)

Sceno II

Akto II, Sceno II

Ĉambro en la palaco.

La reĝo, la reĝino, Rosenkranz, Güldenstern kaj korteganoj.

Reĝo	Ni vin salutas, nia Rosenkranz Kaj nia Güldenstern! Ne sole vidi Ni volis vin, sed ankaŭ la bezono De viaj servoj igis nin vin voki. Vi aŭdis jam pri la metamorfozo De la reĝid' Hamleto: nek ekstere Kaj nek interne li similas nun Al tio, kio li antaŭe estis. La kaŭzon, kiu, krom la patra morto, Al tia stato nun lin alkondukis, 10 Ne povas mi diveni. Nun mi petas Vin ambaŭ, kiuj tutan la junecon Kun li pasigis kune kaj tre bone Lin konas,—vin mi petas, volu resti Tra kelka tempo en palaco nia, Penadu lin altiri al amuzoj Kaj ĉe okazoj esploradu lerte La kaŭzon, kiu premas lin kaŝite. Se konos ni la kaŭzon, ni jam povos Kuraci lin.
Reĝino	Sinjoroj miaj karaj, 20 Pri vi li tiel ofte paroladis,— Mi scias, li vin amas pli, ol ĉiujn. Se vi konsentos fari la komplezon Al ni kaj ĉe ni resti kelkan tempon, Por helpi al la malfeliĉo nia, Ni rekompencos la viziton vian Per plej konvena reĝa rekompenco.
Rosenkranz	Vi havas rajton, viaj reĝaj moŝtoj, Al ni ordoni. Vi ne devas peti Pri tio, kio estas nia ŝuldo. 30
Güldenstern	Obeos ni kaj ambaŭ ni promesas Laŭ ĉiuj fortoj servi akurate Al viaj reĝaj moŝtoj.
Reĝo	Ni vin dankas, Ho, karaj Rosenkranz kaj Güldenstern!
Reĝino	Mi dankas vin, ho, karaj Güldenstern Kaj Rosenkranz! Vizitu plej rapide Hamleton, mian filon malfeliĉan. Kaj iu el la korteganoj iru Sinjorojn akompani al Hamleto!
Güldenstern	La Plejpotenca faru nian venon 40 Por li saniga!
Reĝino	Dio volu! Amen! (Rosenkranz, Güldenstern kaj kelkaj orteganoj foriras. Venas Polonio.)
Polonio	Afabla reĝo! Jam el Norvegujo Revenis la senditoj kun sukceso.
Reĝo	Vi ĉiam estis patro de agrablaj Sciigoj.
Polonio	Ĉu ne vere, mia reĝo? Jes, kredu, mia reĝo, mi dediĉas La tutan mian kapon kaj animon Post mia Dio nur al mia reĝo. Kaj nun mi pensas—se la cerbo mia Ne ĉesis sur vojeto de prudento 50 Sukcese ĉasi—ke la veran kaŭzon De l' freneziĝo de l' reĝid' mi trovis.
Reĝo	Ho, diru! Mi rapide volas aŭdi!
Polonio	Aŭskultu antaŭ ĉio la senditojn; Kaj mia bona scio al vi estu Postmanĝo al festeno la agrabla.
Reĝo	Nu, bone, alkonduku la senditojn! (Polonio foriras.) Li diras, ho, Gertrudo mia kara, Ke trovis li la kaŭzon de malsano De via filo.
Reĝino	Mi la kaŭzon vidas 60 Nur en la morto de la patro lia Kaj en edziĝo nia tro rapida.
Reĝo	Ni baldaŭ ĉion scios, mia kara. (Polonio revenas kun Voltimand kaj Kornelio.) Ni vin salutas, karaj revenintoj! Rakontu, Voltimand, kion alportis Vi de la frato nia la Norvega?
Voltimand	Redonon de salut' kaj bondeziroj. Tuj post' alveno nia li elsendis Ordonon, por haltigi la preparojn De sia nev', pri kiu li supozis, 70 Ke li armiĝas kontraŭ la Polujo; Li post esploro efektive vidis, Ke ĉio estis kontraŭ via moŝto. Kaj ĉagrenita, ke malsanon lian Kaj maljunecon oni tiel trompis, Li sendis tuj, por voki Fortinbrason, Riproĉis lin severe, kaj la nevo Solene ĵuris, ke li plu neniam Batalos kontraŭ via reĝa moŝto. Per tio ĝojigita, la maljuna 80 Por li asignis la salajron jaran De tri mil kronoj kaj al li permesis Kontraŭ Polujo uzi la varbitan Militistaron; kaj por via moŝto Al ni li donis jenan skriban peton, Ke vi permesi volu al l' anaro Tra via lando fari la trairon Sub la kondiĉoj, kiujn pli detale Vi legos en la jena skriba peto.
Reĝo	Ni trovas ĉion bona. Ni en tempo 90 Pli oportuna legos kaj pripensos Kaj donos la respondon. Vin ni dankas Por viaj penoj kaj fidela servo. Nun iru vi ripozi, kaj hodiaŭ Al la vespero ni vin petas veni Kun ni festeni. Estu bonaj gastoj! (Voltimand kaj Kornelio foriras.)
Polonio	Nun la negoco estas jam finita. Ho, reĝo kaj reĝino, se mi volus Komenci nun klarigojn, kio estas Reĝa moŝteco, kio servemeco, 100 Kaj kial tago estas tago, kial La nokto estas nokto, tempo—tempo: Signifus tio perdi senutile La tagon kaj la nokton kaj la tempon; Ĉar mallongeco estas la spirito De saĝo kaj multevorteco estas La korpo kaj ekstera ornamaĵo, Mi ĉion tial diros tre mallonge. La nobla via filo freneziĝis; Mi diras «freneziĝis», ĉar en kio 110 Konsistas freneziĝo? Ja en tio, Ke oni frenezumas. Sed ni lasu Ĝin flanke kaj komencu...
Reĝino	Mi vin petas. Pli da enhavo, malpli da artaĵo!
Polonio	Mi ĵuras, mi parolas sen artaĵo! Li estas nun freneza,—estas vero; Kaj vere tio estas tre domaĝa, Kaj tre domaĝe, ke ĝi estas vero; Cetere mi konsentas, ke mi uzis Figuron neprudentan,—ni ĝin lasu, 120 Kaj mi sen arto iru al l' afero. Ni sekve diras, ke li freneziĝis; Nun restas, ke ni trovu nur la kaŭzon De la efekto, aŭ, pli vere diri, De la difekto, ĉar neniu dubas, Ke tiu ĉi difekt-efekto havas Sendube ian kaŭzon. Nun finite,— La stato de l' afero estas tia: Atenti volu! (Li elprenas paperon el la poŝo.)  Mi filinon havas —Mi havas ŝin, ĉar ŝi ja estas mia— 130 Nun el obeo, kiun ŝi ja ŝuldas, Ŝi tion ĉi al mi transdonis. Vidu Kaj konsideru! (Li legas) «Al la ĉiela, la idolo de mia animo, la ravanta Ofelio»—Tio ĉi estas malbona frazo, triviala frazo; «ravanta» estas triviala frazo.—Sed aŭskultu plu: «Al ŝia belega delikata brusto tiuj ĉi linioj» k. t. p.
Reĝino	Ĉu tion ĉi Hamleto al ŝi sendis?
Polonio	Ho tuj, reĝino, mi raportos ĉion. (Li legas.) «Dubu pri la sun' super la tero, Dubu, ĉu en steloj brilas flamo, Dubu pri vereco de la vero, Sed ne dubu nur pri mia amo. 140 Ho, kara Ofelio, la versofarado ne prosperas al mi; mi ne posedas la arton ritmigi miajn sopirojn; sed ke mi forte vin amas, ho plej kara mia, tion ĉi kredu al mi. Adiaŭ! Via por eterne, plej kara fraŭlino, tiel longe kiel tiu ĉi tera maŝino al li apartenas—Hamleto.» Jen tion en ŝuldata obeado Al mi filino mia montris. Ankaŭ Pri ĉio, kion li al ŝi parolis, Precize laŭ la tempo kaj la loko Kaj maniero ŝi al mi raportis.
Reĝo	Sed kiel ŝi akceptis lian amon?
Polonio	Kiele pensas vi pri mi?
Reĝo	Mi pensas, Vi estas hom' fidela kaj honesta.
Polonio	Mi tion pruvos. Kion do vi pensus, 150 Se mi, vidante, kiel tiu amo Disvolvas sin (mi tion bone vidis Ankoraŭ antaŭ ol filino mia Al mi rakontis),—kion pensus vi, Aŭ kion pensus ŝia reĝa moŝto, Reĝino mia alte estimata, Se mi en la afero ludus rolon De leterujo aŭ de skribotablo, Se mi silente, mute mian koron Por tio fermus kaj sen ia faro 160 Rigardus tiun amon? Kion tiam Vi povus pensi pri persono mia? Ne, mi alpaŝis rekte al l' afero Kaj tiel diris al filino mia: «Reĝida moŝt' Hamleto estas princo, Por vi tro alta; ne kuraĝu ludi!» Kaj mi al ŝi ordonis, ke ŝi tenu Sin malproksime de la princ' Hamleto, Leterojn ne akceptu, nek donacojn. Ordonon mian patran ŝi plenumis, 170 Kaj li, nun rifuzita (vi permesu Ke mi raportu per mallongaj vortoj), Fariĝis tre malĝoja kaj li perdis La apetiton, poste eĉ la dormon, Li baldaŭ perdis ankaŭ sian forton Kaj poste perdis ankaŭ la konscion, Kaj tiel ŝtup' post ŝtupo li enfalis En la frenezon, kiu nun lin premas Kaj ĉiujn nin sincere malĝojigas.
Reĝo	(Al la reĝino) Vi pensas, ke ĝi povus esti ebla? 180
Reĝino	Tre povas esti.
Polonio	(Al la reĝo) Ĉu eĉ unu fojon Vi iam vidis, ke mi kun certeco Raportis: «tiel estas», kaj en vero Ne estis tiel?
Reĝo	Ne, mi ne memoras.
Polonio	(montrante sian kapon kaj ŝultrojn) Deprenu al mi tion nun de tio, Se ne senduban veron mi raportas. Se postesigno gvidas min, mi trovos La kernon de la vero, se ĝi sidus Eĉ en la plej profunda kaŝiteco.
Reĝo	Sed kiel ni esplorus pli precize? 190
Polonio	Vi scias, ke tre ofte tutajn horojn Li promenadas en la galerio.
Reĝino	Jes, efektive.
Polonio	Nun filinon mian Mi tien lasos; vi kun mi vin kaŝos Ekzemple post tapiŝo, por observi. Se li ne amas ŝin kaj ne per tio Li freneziĝis, tiam mi ne estu Pli via kortegano-konsilanto. Mi tiam plugu kampon, paŝtu bruton.
Reĝo	Ni vidu. (Eniras Hamleto, legante.)
Reĝino	Jen li venas, ion legas,— 200 Kun kia malgajeco en vizaĝo!
Polonio	Mi petas vin, vi ambaŭ tuj foriru! Mi tuj al li alpaŝos, vi permesu! (La reĝo, reĝino kaj korteganoj foriras.)
Polonio	(Al Hamleto) Kiele fartas mia bona princo?
Hamleto	Dank’ al ĉielo, bone!
Polonio	Ĉu vi min konas, via princa moŝto?
Hamleto	Tre bone. Vi ja estas fiŝisto?
Polonio	Ne, mia princo.
Hamleto	Tiam mi dezirus al vi, ke vi estu tia honesta homo.
Polonio	Honesta, mia princo? 210
Hamleto	Jes, sinjoro, esti honesta en tiu ĉi mondo signifas esti elektita inter dek mil.
Polonio	Tute vere, mia princo.
Hamleto	Ĉar se la suno naskas vermojn en malviva hundo... diaĵo, kiu kisas mortintaĵon... Ĉu vi havas filinon?
Polonio	Jes, mia princo.
Hamleto	Ne permesu al ŝi iri en la suno. Fruktoportado estas beno: sed ĉar via filino povus porti fruktojn,—gardu vin amiko.
Polonio	Kion vi komprenas sub tio ĉi? (Flanken) Ĉiam pri mia filino. Kaj tamen li antaŭ momento ne konis min; li diris, ke mi estas fiŝisto. Li venis malproksimen, tre malproksimen! Estas vero, en mia juneco la amo ankaŭ kondukis min en tre danĝeran situacion, preskaŭ tiel same danĝere kiel lin. Mi denove ekparolos al li. (Laŭte) Kion vi legas, mia princo?
Hamleto	Vortojn, vortojn, vortojn.
Polonio	Sed kia estas la enhavo?
Hamleto	Vi volas ion havi?
Polonio	Ne, mi demandas, pri kio estas parolate en tiu ĉi libro, mia princo. 220
Hamleto	Kalumnioj, mia sinjoro! La malnobla satira verkisto de tiu ĉi libro diras, ke maljunaj homoj havas grizajn barbojn, ke iliaj vizaĝoj estas sulkitaj, ke iliaj okuloj estas malsanaj, ke ili havas superfluan mankon de sprito kaj ke al tio ĉi ili havas tre malfortajn femurojn. Kvankam pri ĉio tio ĉi mi estas sincere kaj forte konvinkita, mi tamen ne aprobas, ke li pri ĉio tio ĉi skribas; ĉar vi mem, sinjoro, fariĝus tiel maljuna kiel mi, se vi povus iri returnen kiel kankro.
Polonio	(Flanken) Kvankam tio ĉi estas frenezo, ĝi tamen havas en si metodon. (Laŭte) Ĉu vi ne volas iom ŝanĝi la lokon, princo?
Hamleto	Iri en la tombon?
Polonio	Nu, tio ĉi estus efektive radikala ŝanĝo de la loko! (Flanken) Kiel trafaj ofte estas liaj respondoj? Estas feliĉo, ke la frenezo ofte havas ion tian, kio al la saĝo kaj al la sana prudento ne bone prosperas. Mi forlasos lin kaj tuj penos aranĝi en ia maniero renkontiĝon inter li kaj mia filino. (Laŭte) Plej afabla reĝido, permesu al mi preni la kuraĝon diri al vi adiaŭ.
Hamleto	El ĉio, kion vi povas preni de mi, mi nenion cedos al vi tiel volonte, kiel mian vivon, mian vivon.
Polonio	Adiaŭ, princo!
Hamleto	La enuigaj maljunaj malsaĝuloj! (Venas Rosenkranz kaj Güldenstern.)
Polonio	(Forirante) Vi serĉas la princon Hamleton? Jen li estas.
Rosenkranz	(Al Polonio) Ni dankas vin, sinjoro! (Polonio foriras.)
Güldenstern	Estimata princo... 230
Rosenkranz	Mia kara princo...
Hamleto	Miaj karaj bonaj amikoj! Kiel vi fartas, Güldenstern? Ha, Rosenkranz! Bonaj kolegoj, kiel vi fartas?
Rosenkranz	Kiel mezaj filoj de tiu ĉi tero.
Güldenstern	Ni estas feliĉaj jam per tio, ke ni ne estas tro feliĉaj; sur la ĉapo de Fortuno ni ne estas la pinto.
Hamleto	Ankaŭ ne la plandoj de ŝiaj ŝuoj?
Rosenkranz	Ankaŭ tio ne, kara princo.
Hamleto	Vi vivas sekve en la regiono de ŝia zono aŭ en la centro de ŝia favoro?
Güldenstern	Jes, efektive, ni ne estas tute fremdaj al ŝi.
Hamleto	Sub la koro de la feliĉo? Ho, tre vere, la feliĉo estas publika virino. Kio da nova?
Rosenkranz	Nenio, mia princo, nur ke la mondo fariĝis pli honesta. 240
Hamleto	Ha, tiam kredeble baldaŭ estos la finiĝo de la mondo! Sed via novaĵo ne estas vera. Permesu al mi demandi: per kio vi, miaj bonaj amikoj, kolerigis la Fortunon, ke ŝi vin sendis tien ĉi en la malliberejon?
Güldenstern	En la malliberejon, mia princo?
Hamleto	Danujo estas malliberejo.
Rosenkranz	Tiam ankaŭ la tuta mondo estas malliberejo.
Hamleto	Jes, granda malliberejo, en kiu ekzistas multe da apartaĵoj, ĉeloj kaj kavoj. Danujo estas unu el la plej malbonaj.
Rosenkranz	Ni ne pensas tiel, mia princo.
Hamleto	Nu, tiam ĝi estas por vi io alia, ĉar per si mem nenio estas bona nek malbona; nur la pensado donas al ĉio tian aŭ alian karakteron. Por mi ĝi estas malliberejo.
Rosenkranz	Sendube via gloramo faras por vi el Danujo malliberejon; ĝi estas tro malvasta por via spirito.
Hamleto	Ho, mia Dio! oni povus enfermi min en ŝelon de nukso kaj mi rigardus min kiel reĝon de vastegaj spacoj, se nur miaj malbonaj sonĝoj min ne turmentus.
Güldenstern	Tiuj ĉi sonĝoj en efektivo estas gloramo; ĉar la efektiva esenco de la gloramo estas nur la ombro de sonĝo. 250
Hamleto	Sonĝo per si mem estas ombro.
Rosenkranz	Certe, kaj ŝajnas al mi, ke la gloramo havas esencon tiel aeran kaj senfundamentan, ke ĝi estas nur ombro de ombro.
Hamleto	Sekve niaj almozuloj estas korpoj kaj niaj monarĥoj kaj fieraj herooj estas la ombroj de la almozuloj. Ĉu ni ne iru al la reĝo? Ĉar pro honoro, mi ne scias argumentadi.
Rosenkranz & Güldenstern	Ni volonte servos al vi.
Hamleto	Ne, tute ne, mi ne volas alkalkuli vin al miaj ceteraj servantoj; ĉar—por paroli kun vi kiel honesta homo—mia servantaro estas abomeninda. Tamen por resti sur la ebena vojo de la amikeco, kion vi faras en Elsinoro?
Rosenkranz	Ni volis vin viziti, nenio plu.
Hamleto	Mi, almozulo, estas eĉ por danko tro malriĉa. Sed mi dankas vin, kaj certe, miaj amikoj, mia danko havas la indon almenaŭ de unu groŝo. Ĉu oni ne sendis voki vin? Ĉu tio ĉi estis via propra deziro? propravola vizito? Kuraĝe, kuraĝe, estu honestaj kun mi! Nu, diru do!
Güldenstern	Kion ni devas diri, princo?
Hamleto	Ĉion, kion vi volas,—nur ne la veron. Oni sendis vin inviti, kaj en viaj rigardoj kuŝas konfeso, por kies kaŝado via modesteco ne estas sufiĉe ruza. Mi scias, la bonaj reĝo kaj reĝino sendis peti vin.
Rosenkranz	Por kia celo, mia princo? 260
Hamleto	Tion ĉi mi devus sciiĝi de vi. Sed mi petegas vin per la rajtoj de nia amikeco de lernejo, per la kuneco de nia juneco, per nia ĉiama reciproka amo, per ĉio pli kara ankoraŭ, kion pli bona parolisto povus meti al via koro: estu sinceraj kontraŭ mi, ĉu oni invitis vin aŭ ne?
Rosenkranz	(Al Güldenstern) Kion vi diros?
Hamleto	(Flanken) Ha, nun mi jam finis kun vi! (Laŭte) Se vi min amas, ne mensogu.
Güldenstern	Kara princo, oni invitis nin.
Hamleto	Kaj mi diros al vi, por kia celo; en tia maniero mia klarigo liberigos vin de perfido, kaj via tenado de sekreto rilate la reĝon kaj reĝinon ne suferos eĉ per unu haro. De mallonga tempo mi perdis—mi ne scias el kia kaŭzo—mian tutan gajecon, mi forĵetis ĉiujn miajn ordinarajn okupojn, kaj mia humoro estas efektive tiel nigra, ke la tero, tiu ĉi bonega konstruo, ŝajnas al mi nur nuda pinto; vidu, tiu ĉi belega baldakeno, la aero, tiu ĉi brava arkaĵo ĉiela, tiu ĉi majesta tegmento kun sia ora fajro: ŝajnas al mi kiel nenio alia, ol putra, pesta amaso da miasmoj. Kia majstra kreitaĵo estas la homo! kiel nobla per sia prudento! kiel senlima per siaj kapabloj! kiel granda kaj mirinda per sia formo kaj movoj! kiel simila al anĝelo per siaj agoj! kiel simila al Dio per sia komprenado! la ornamo de la mondo! la modelo por la vivantaj ekzistaĵoj! Kaj tamen kio estas por mi tiu ĉi kvintesenco de la polvo? Mi ne amas la viron (Rosenkranz kaj Güldenstern ridetas), kaj la virinon ankaŭ ne, kvankam per via rideto vi tion ĉi videble dubas.
Rosenkranz	Mia princo, mi ne havis tian intencon.
Hamleto	Kial do vi ridis, kiam mi diris, ke mi ne amas la homon?
Rosenkranz	Mi pensis: se tiel estas, kian do regalon ricevos de vi la aktoroj, kiujn ni renkontis en la vojo kaj alkondukis tien ĉi; ili venis, por proponi al vi siajn servojn.
Hamleto	Tiu, kiu ludas la rolon de reĝoj, estos al mi boneveninta; lia reĝa moŝto akceptos de mi humilan saluton. La vaganta kavaliro povos uzi sian glavon kaj sian ŝildon; la amanto ne ĝemos sen rekompenco; la gajulo pace ludos sian rolon; la ridindulo elvokos ridon ĉe tiuj, kiuj havas tikleblan diafragmon; kaj la fraŭlino malkaŝe esprimos sian amon per lamaj versoj. Kia anaro tio ĉi estas?
Rosenkranz	Tiu sama, kiu ordinare tiel plaĉadis al vi: la aktoroj el la urbo. 270
Hamleto	Kio do igis ilin vagadi? Restado en konstanta loko estas ja pli profita tiel por ilia gloro, kiel por ilia poŝo.
Rosenkranz	Mi pensas, ke tio ĉi estas antaŭ nelonge enkondukita novaĵo.
Hamleto	Ĉu ili estas ankoraŭ tiel same amataj kiel tiam, kiam mi estis en la urbo? Ĉu oni ilin vizitas ankoraŭ tiel same?
Rosenkranz	Ne, multe pli malmulte.
Hamleto	Kia estas la kaŭzo? Ĉu ili fariĝis netaŭgaj?
Rosenkranz	Ne, iliaj penadoj estas tiaj samaj, kiel antaŭe; sed aperis generacio da infanoj, senplumaj birdetoj, kiuj ĉiam forte krias kaj por tio estas tondre aplaŭdataj. Tiuj ĉi nun estas en modo, kaj ili tiel krias kontraŭ la teatroj de la popolamaso—tiel ili nomas ĉiujn aliajn,—ke multaj el la glavoportantoj ektimis la anserajn plumojn kaj ne kuraĝas iri.
Hamleto	Kiel? Infanoj? Kiu ilin subtenas? Kie ili prenas salajron? Ĉu ili forĵetos la arton, kiam ili ne povos pli kanti per soprano? Ĉu ili ne diros poste, kiam ili elkreskos ĝis la grado de ordinaraj aktoroj—kio estas tre atendebla, se ili ne trovos pli bonajn rimedojn por ekzistado,—ke iliaj verkistoj de dramoj alportis al ili malutilon, devigante ilin deklamadi kontraŭ ilia propra estonteco?
Rosenkranz	Estis granda batalado inter la ambaŭ flankoj, kaj la popolo mem sen ia riproĉo de konscienco instigas ilin reciproke... Longan tempon nenia dramo donis eĉ iajn enspezojn, se la aŭtoro kaj aktoroj ne atakadis en ĝi siajn kontraŭulojn.
Hamleto	Ĉu povas esti?
Güldenstern	Ho, oni multe kaj kruele batalis. 280
Hamleto	Kaj la infanoj venkis?
Rosenkranz	Jes, princo, Herkuleson kune kun lia portaĵo.
Hamleto	Ne estas granda miro: ĉar mia onklo estas nun reĝo de Danujo, kaj tiuj, kiuj mokadis lin, dum mia patro vivis, donas nun dudek, kvardek, kvindek, eĉ cent dukatojn por lia portreto en miniaturo. Certe, en tio ĉi kuŝas io supernatura, se nur la filozofio povus tion ĉi eltrovi. (Trumpetado post la sceno.)
Güldenstern	Jen venas la aktoroj.
Hamleto	Ha, karaj sinjoroj, estu bone venintaj en Elsinoro! Donu al mi viajn manojn! Tre bone! Manieroj kaj komplimentoj apartenas al la akcepta saluto. Permesu al mi saluti antaŭe vin en tia maniero, por ke mia sintenado kontraŭ la aktoroj (kiu devas esti la plej afabla) ne havu la vidon de pli bona akcepto ol la via. Mi vin salutas al via veno, sed mia onklo-patro kaj mia patrino-onklino eraras.
Güldenstern	En kio, mia kara princo?
Hamleto	Mi estas freneza nur ĉe vento nord-okcidenta; sed kiam la vento estas suda, mi ne miksos preĝejan turon kun lanterna kolono. (Polonio venas.)
Polonio	Mi deziras al vi sanon, sinjoroj!
Hamleto	Aŭskultu, Güldenstern, kaj ankaŭ vi, Rosenkranz,—por ĉiu orelo unu aŭskultanto: tiu ĉi granda infano, kiun vi tie ĉi vidas, ne eliris ankoraŭ el la infanaj vindoj.
Rosenkranz	Eble li la duan fojon tien enrampis, ĉar oni diras, ke maljunaj homoj denove fariĝas infanoj. 290
Hamleto	Mi divenas, ke li venas sciigi min pri la aktoroj. Atentu!.. Tre vere, tio ĉi estis en lundo matene...
Polonio	Via princa moŝto, mi povas raporti al vi novaĵojn.
Hamleto	Via kortegana moŝto, mi povas raporti al vi novaĵojn. Kiam Roscio estis aktoro en Romo...
Polonio	La aktoroj alveturis, via princa moŝto.
Hamleto	He, he?
Polonio	Per mia honoro...
Hamleto	«Kaj sur azenetoj Venis personetoj»...
Polonio	La plej bonaj aktoroj en la mondo, por tragedioj, komedioj, historioj, pastoraloj, pastoralaj komedioj, historio-pastoraloj, tragedio-historioj, tragedio-komedio-historio-pastoraloj, por dramoj sendividaj kaj por poemoj senfinaj. Seneko ne estas por ili tro serioza kaj Plaŭto ne estas por ili tro gaja. Por ĉio verkita kaj por ĉio improvizita ili ne havas egalajn al si en la mondo.
Hamleto	Ho Jefto, juĝisto Izraela, kian trezoron vi havis? 300
Polonio	Kian trezoron li havis, princo?
Hamleto	Jenan: «Ĉe li estis sol-filino, Kaj li amis ŝin sen fino.»
Polonio	(Flanken) Ĉiam pri mia filino.
Hamleto	Ĉu mi ne estas prava, maljuna Jefto?
Polonio	Se vi nomas min Jefto, via princa moŝto, mi efektive havas filinon, kiun mi forte amas.
Hamleto	Ne, tio ĉi ne sekvas.
Polonio	Kio do sekvas, estimegata sinjoro?
Hamleto	Kio? 310 «Kontraŭ la sorto Ne helpas forto» Kaj poste, vi ja scias: «Venis tre nebela fino Kaj pereis la knabino»... Cetere, vi povas mem legi la finon de la kanto; ĉar vidu, jen venas ĉesigantoj de mia parolo. (Kelke da aktoroj venas.) Mi vin salutas, sinjoroj, estu ĉiuj bone venintaj! Mi ĝojas, ke mi revidas vin en sano. Tre agrable, miaj bonaj amikoj! Ha, malnova amiko, kiel via vizaĝo hariĝis de la tempo, kiam mi vin vidis! Ĉu vi volas konkuri en Danujo per via barbo? Ha, mia bela juna fraŭlino! Per niaj virinoj kaj fraŭlinoj, vi per alteco de unu kalkanumo fariĝis pli proksima al la ĉielo de la tempo, kiam mi vin laste vidis. Dio donu, ke via voĉo ne estu perdinta sian helan sonoron, kiel eluzita ora monero. Mi vin salutas ĉiujn, miaj sinjoroj! Ni tuj prenos nin al la afero, ni pafos ĉion, kion ni trovos. Tuj prezentu ion! Montru al ni provon de via arto. Nu, ekzemple, ian patosan parolon!
Unua aktoro	Kian parolon, mia estimata princo?
Hamleto	Mi aŭdis, kiel vi unu fojon deklamis parolon,—sed ĝi neniam estis donata sur la sceno, aŭ almenaŭ certe ne pli ol unu fojon; ĉar, kiom mi memoras, la peco ne plaĉis al la amaso, ĝi estis tro alta por la popolo. Sed laŭ mia opinio kaj laŭ la opinio de aliaj personoj, kies juĝo en tiaj aferoj estas pli aŭtoritata ol mia, tio ĉi estis bonega peco: bone aranĝita laŭ la scenoj kaj verkita kun multe da prudento kaj modesteco. Mi memoras, ke iu diris, ke ĝi havas nenian salon nek pipron, por spici la enhavon, kaj nenian esprimon, kiu montrus ĉe la aŭtoro la intencon de arta ornamado; ĝi estis verkita en maniero simpla, sana kaj agrabla, multe pli bela, ol ornamita. Unu parolon en tiu ĉi peco mi precipe amis: tio ĉi estis la rakonto de Eneo al Didono; precipe tie, kie li parolas pri la mortigo de Priamo. (Al unu el la aktoroj) Se vi ĝin memoras, komencu per la jena verso... atendu, atendu... «Kaj Pirro kun leona sovaĝeco»... Ne, mi eraras; sed per Pirro ĝi komenciĝas... 320 «Kaj Pirro, kies nigra la armaĵo Simile al intenco lia nigra Egalkolora estis kun la nokto, En kiu li en la ĉevalo sidis, Nun ŝmiris sian korpon la teruran En manier’ kruela: tute ruĝa Li estas de la kapo ĝis piedoj; Kovrita de la sango elverŝita De patroj kaj patrinoj kaj infanoj, De filoj kaj filinoj mortigitaj; 330 La sango, sekigita de la suno Al lia vest’ kruelan brilon donas. Varmega de kolero kaj de fajro, Per la okuloj de sangama tigro L’ infera Pirro serĉas nun Priamon...» Nun daŭrigu!
Polonio	Per mia honoro, princo, tre bone deklamite: kun sento, kun estetika tono.
Unua aktoro	Kaj jen li trovas lin: tremanta mano La glavon portas kontraŭ malamikoj; Sed al maljuna mano ne obeas 340 La peza glavo kaj senbate falas. Kaj furioze nun rapidas Pirro Al la batalo malegaleforta. La glavon levas li, kaj tuj senviva Priam’ kaduka falas sur la teron. La urbo Iliono plu ne vivis, Kaj tamen ŝajnis, ke ĝi tiun baton Eksentis: ĝi ekkrakis en la flamoj, Kaj sub l’ impreso de la tondra krako Subite Pirro haltis; lia glavo 350 Ekpendis en l’ aero. Pirro staris Senmove, kvazaŭ pentro terurega. Sed kiel ofte antaŭ fulmotondro Silento ekaperas en ĉielo, La vent’ mutiĝas, la nubegoj haltas Kaj kvazaŭ mortas ĉio sur la tero,— Kaj jen subite ekbruegas tondro: Tiele ankaŭ post momenta halto En Pirro pli kruele ekflamegis Malamo kaj sovaĝa sangavido. 360 Neniam la marteloj de l’ ciklopoj, Por Marso elforĝante la armaĵon, Batadis pli kruele kaj sovaĝe, Ol kiel nun la sanga glav’ de Pirro Hakadis la Priamon malfeliĉan... Ho vi, Fortuno! Kial la diaro De vi ne prenas for potencon vian, Ne rompas en pecetojn la radiojn De via rado kaj ĝin ne deĵetas En plej profundan lokon de l’ infero!» 370
Polonio	Tio ĉi estas tro longa.
Hamleto	(Al Polonio) Ĝi povos iri al la barbiro kune kun via barbo. (Al la aktoro) Mi petas vin, daŭrigu! Li plivolus ian arlekenaĵon, alie li baldaŭ ekdormos. Daŭrigu, venu al Hekubo!
Unua aktoro	«Sed kiu nun ekvidus la reĝinon Kun haroj disligitaj en malordo»...
Hamleto	Kun haroj disligitaj?
Polonio	Bone! Reĝino kun haroj disligitaj, tre bone!
Unua aktoro	«Kurantan nudpiede, minacantan Estingi la grandegan tutan brulon Per la riveroj de la larmoj siaj; Kaj kun ĉifono sur la kapo, kie 380 Antaŭ nelonge sidis diademo; Anstataŭ vestoj kovras ŝian korpon Elturmentitan kaj malgrasigitan En rapidec’ prenita litotuko: Se iu tion vidus, li malbenus Per plej teruraj vortoj la Fortunon. Sed se la dioj mem ŝin tie vidus, Starantan antaŭ la kruela Pirro, Hakanta senkompate ŝian edzon: Ho, tiam, se la dioj havas koron, 390 L’ unua malespera ŝia krio L’ okulojn de la dioj fluidigus Kaj ili ne silentus...»
Polonio	Rigardu do, li paliĝis, la okuloj estas plenaj je larmoj! Sufiĉe! Haltu!
Hamleto	Bone, la reston vi poste al mi finos. (Al Polonio) Kara sinjoro, ĉu vi ne volos zorgi pri regalado de la aktoroj? Akceptu ilin bone, ĉar ili estas la spegulo kaj mallongigita kroniko de la tempo. Estus pli bone por vi havi post la morto malbonan supertomban surskribon, ol ricevi malbonan nomon de ili, dum vi vivas.
Polonio	Kara princo, mi regalos ilin laŭ iliaj meritoj.
Hamleto	Ho ne, bela homo, multe, pli bone! Se ni ĉiun homon traktos laŭ lia merito, kiu tiam estas certa, ke li ne ricevos batojn? Regalu ilin laŭ mezuroj de via propra honoro kaj indo: ju malpli ili meritas, des pli da merito tiam havos via boneco. Iru kun ili!
Polonio	(Al la aktoroj) Venu, sinjoroj!
Hamleto	(Al la aktoroj) Iru kun li, miaj amikoj! morgaŭ vi donos prezenton. (Al la unua aktoro) Aŭskultu, mia malnova amiko, ĉu vi povas prezenti la mortigon de Gonzago?
Unua aktoro	Jes, princo. 400
Hamleto	Morgaŭ vi tion ĉi prezentos. Ĉu vi povus en okazo de bezono lerni parkere parolon el dekdu ĝis dekses versoj, kiun mi verkus kaj enmetus? Ne vere?
Unua aktoro	Jes, princo.
Hamleto	Tre bone! (Al ĉiuj aktoroj) Iru kun tiu ĉi sinjoro, sed ne mokadu lin! (Polonio kaj la aktoroj foriras.—Al Rosenkranz kaj Güldenstern) Miaj amikoj, mi prenas de vi forpermeson ĝis la vespero! Estu bonaj gastoj en Elsinoro!
Rosenkranz	Ni estas pretaj al servoj, princo.
Hamleto	Mi vin salutas! (Rosenkranz kaj Güldenstern foriras.)  Nun mi restis sola. Ho mi, malnobla senhonora sklavo! Aktoro en la versoj elpensitaj, En sola imagado de suferoj, Kun tia forto sin alkonformigis 410 Al la teruro de l’ situacio, Ke li paliĝis de la ekscitiĝo, Sinceraj larmoj brilis en l’ okuloj, Sur la vizaĝo signoj de sufero, La voĉo tremis, tuta la teniĝo Konforma al la vortoj! Kaj pro kio? Pro fablo, pro nenio, pro Hekubo! Nu, kio do Hekubo al li estas Kaj kio li al ŝi, ke pro Hekubo Li tiel ploras? Se por suferado 420 Li havus kaŭzon tian, kiel mi, La tutan scenon tiam li dronigus Per siaj larmoj kaj orelojn ĉiujn Distondrus li per ĝemoj plej pasiaj, La kulpan li kondukus al frenezo, Teruron li enportus en la korojn Kaj rigidigus ĉiujn alestantojn! Kaj mi?! Malnobla, senkuraĝa vermo, Sensente kaj senfare mi nur vagas, Nenion povas diri mi por reĝo, 430 Por mia patro, por la granda reĝo, Al kiu oni rabis for per krimo La havon kaj la vivon! Ĉu mi estas Timulo? Kiu nomos min fripono? Al mi la kapon rompos? Mian barbon Elŝiros kaj sur la vizaĝon ĵetos, Min pinĉos en la nazo, min kulpigos, Ke mi nenian veran vorton diras? Kuraĝus iu tion fari? Ha! Cetere, mi akceptus.—Tiel estas! 440 Mi havas la animon de kolombo, La galo al mi mankas, ĉar alie Jam longe per la korpo de l’ krimulo Mi nutrus la vulturojn de la lando. Ho, senkonscia kaj malĉasta bubo! Abomenul’ sen sentoj, sen honoro! Ha, kia besto estas mi! Tre brave, Ke mi, la filo de plej bona patro, Vidante, ke krimulo lin mortigis, Mi, kiun la infero kaj ĉielo 450 Instigas al la venĝo,—mi nun devas La koron nur per vortoj faciligi, Simile al virino aĉetebla, Mi povas nur murmuri kaj malbeni Simile al kaduka servantino! Ho, fi! Al la afero, mia kapo!.. Mi aŭdis, ke krimuloj iafoje, Vidante sian krimon spegulitan En arta prezentado en teatro, Sub la influo de tuŝanta ludo 460 Eksentas tiel forte sian krimon, Ke ili sian kulpon elkonfesas: Ĉar krimo eĉ sen vortoj ĉion diras... Jes, la aktoroj ludu al ni ion Similan al la mort’ de mia patro; La onklo ankaŭ estos; mi observos Atente ĉiun lian rigardeton: Se konfuziĝos li, mi tiam scios Programon mian veran. La spirito Ja estis eble nur diablo, kiu, 470 Malice akceptinte logan veston, Konante mian impreseblan koron, Min volas trompi kaj la manon mian Direkti peke al terura krimo? Mi volas esti certa. Ni rigardos! La ludo de l’ aktoroj estu reto, Por kapti konsciencon de la reĝo! (Foriras.)