Kondukanto internacia de l' interparolado kun modeloj de leteroj/Antaŭparolo

by Antoni Grabowski

Indekso : Kondukanto internacia de l' interparolado kun modeloj de leteroj (1890) de Antoni Grabowski Antaŭparolo

Vorwort. Um einen Wunsch vieler Freunde unserer Sache zu erfüllen, habe ich den vorliegenden internationalen Führer ausgearbeitet; ich gebe denselben heraus, ohne ihn in irgend eine nationale Sprache zu übertragen; denn diese Form ist aus mannigfachen Gründen nach meiner Ansicht die praktischste. Wer sich das kleine Fundamental-Wörterbuch angeeignet hat, vermag ohne irgend eine Schwierigkeit den Führer zu verstehen, wie man auch die übrigen internationalen Schriftchen verstanden hat. Wenn man nun die Gespräche ohne Uebertragung in seiner Muttersprache liest, wird man sich zu gleicher Zeit auch gewöhnen, international zu denken, was ein grosses Hilfsmittel für das flüssige Sprechenlernen bildet. Ich weiss, dass bereits viele Anhänger der internationalen Sprache diesen Führer nicht brauchen; dieselben haben ohne irgendeine Hilfe ganz gut international sprechen gelernt, dennoch hoffe ich, dass auch sie dieses Werkchen sich beilegn werden; denn sie werden in demselben für die Lektüre ein gar nicht langweilendes Material finden. Ich habe nicht die Methode solcher Konversationsbücher nachgeahmt, in welchen die Autoren abwechselnd Sätze, Fragen und Antworten ohne irgend einen inneren Zusammenhang geben, sondern Dialoge, voll von Geist und gutem Humor gesammelt, wo immer ich die schönsten und passendsten für mein Werkchen finden konnte, ohne dass ich bemüht war, meine Arbeit originell zu gestalten. Nachdem ich die bekanntesten Sätze gegeben und gezeigt habe, wie man internationale Visiten macht, wie man international schläft, spazieren geht, isst, trinkt, reist, liebt und heiratet, führe ich die Leser schliesslich sogar in den Himmel und in die Hölle (der alten Griechen, welche ich ebenfalls veranlasse in unserer Sprache zu reden). In dem 2. Teil des Werkchens findet man einige Musterbriefe und zum ersten Male Geschäftsbriefe, Wechsel etc. in unserer Sprache, welche, wie man sieht, sich für alle Zwecke geeignet zeigt. Das ganze Werk ist nicht gross und kann auf Vollständigkeit keinen Anspruch machen; aber man vergesse nicht, dass jeder Anfang schwer ist und ich nur den ersten Schritt in dieser Richtung machen wollte. Die Zeit wird uns sicherlich bald vollständigere Werke bringen nach dem grossen, ja sogar ungehofften Fortschritt zu schliessen, den unsere Sprache während des 1. Jahres ihrer Existenz zu verzeichnen hat. Die Zahl der Anhänger in allen Ländern ist bereits ziemlich gross und wächst unaufhörlich, so dass wir schon ganz beruhigt sein können über den schliesslichen Sieg unserer schönen und nützlichen Sache; dennoch dürfen wir unsere Energie nicht erlahmen lassen und nicht vergessen das letzte Wort des Autors: Lasst uns arbeiten und hoffen!

Antaŭparolo. Plenumante la deziron de multaj amikoj de nia afero mi ellaboris la nunan »Kondukanton internacian«; mi eldonas ĝin sen traduko en ia lingvo nacia, ĉar el multaj kaŭzoj tiu-ĉi formo laŭ mia opinio estas la plej praktika. Kiu ellernis la malgrandan fundamentan vortareton povas sen ia malfacilo kompreni la »Kondukanton« tiel same kiel oni komprenis la ceterajn libretojn internaciajn, kaj legante la interparolojn k. c. sen traduko en sia lingvo patra, oni kutimiĝos unutempe ankaŭ pensi internacie, kio estos granda helpo, por pli rapida lernado paroli. Mi scias ke multaj adeptoj de la lingvo internacia jam ne bezonas kondukadon, ili ellernis tute bone kaj lerte paroli internacie sen ia helpo, tamen mi esperas ke ankaŭ ili alprenos la nunan verketon, ĉar ili trovos en ĝi tute ne enuigan materialon por la legado. Mi ne postiris la metodon de tiaj lernolibroj de parolado, kie la aŭtoroj donas miksite frazojn, demandojn kaj respondojn sen ia interna kuneligo, sed mi kolektis dialogojn plenajn je sprito kaj bona humoro, kie ajn mi nur trovis la plej belajn kaj konvenajn por mia libreto, tute ne penante je originaleco de la laboro. Doninte frazojn la plej ofte uzatajn, montrinte kiel oni faras vizitojn internaciajn, kiel oni dormas, promenas, manĝas, trinkas, vojiras, amas internacie kaj edziĝas, mi fine eĉ kondukas la legantojn en la Ĉielon kaj Inferon (de la malnovaj Grekoj, kiujn mi ankaŭ igas paroli nian lingvon). En la dua parto de la libreto oni trovas kelkajn modelojn de leteroj, kaj por la unua fojo leterojn komercajn, leterojn de ŝanĝo (kambiojn) kc. en nia lingvo, kiu, kiel oni vidas, estas oportuna por ĉiuj celoj. La tuta laboro ne estas granda, kaj ne povas pretendi je pleneco, sed ni ne forgesu, ke ĉiu komenco estas malfacila, kaj mi nur volis fari la unuan paŝon en tiu-ĉi branĉo. La tempo certe al ni baldaŭ alportos pli plenajn laborojn, se ni devas juĝi laŭ la mirinde granda eĉ ne esperita progreso kiun faris la Lingvo internacia en unu jaro de ekzistado. La nombro da adeptoj en ĉiuj landoj de la civilizita mondo estas jam sufiĉe granda, ĝi kreskas senhalte, kaj ni jam nun povas esti tute trankvilaj pri la fina venko de nia bela kaj utilega afero; tamen ni ne devas malfortigi nian energion nek forgesi la lastan vorton de l' Aŭtoro: Ni laboru kaj esperu! La Kondukanto.