noj ktp.) la partoprenon en universalaj kongresoj. Dro Trögel el Auerbach vigle apogis la proponon, kiu estis transdonata kiel deziresprimo al la L. K. K. de la sekvonta kongreso. La propono donis oka- 20», priparoli la promeson de la Wien-a L. K. K. pri rabato ĉe la aŭstraj fervojoj, promeso, kiun oni ne plenumis. S-ro Schade senkulpigis la L.K.K.-on kaj montris la formaiajojn, kiuj estas necesaj por ricevi rabaton almenaü por la hejm- veturo. Verŝajne multaj rezignis pri la formalaĵoj kaj la rabato. Poste s-ro Edmonds tre interese komentis sian raporton pri K. R. (Konstante Reprezentantaro de la naciaj societoj). Estis vera ĝuo, aŭskulti tiun iaboreman, celkonscian, humorplenan britan samideanon. Fine estis voĉlegata kaj akceptata la nova kongresa regularo, prezentita de la Centra Komitato sur la bazo de la fundamentaj dokumentoj. Je la 12 1 /a h. la prezidanto fermis ia kunsidon.
Mardon, la 12 an de Aŭgusto. — En la tria ĉefkunveno de la XVIa, kiu komenciĝis je la 10a, Dro Privat unue donis kelkajn klarigojn pri la raporto de C. K. (Centra Komitato), kiu ne tute korekte estas presita en la kongreslibro. La unuan fojon C. K. montras bilancon. La prezidanto plie parolis pri ia teknika konferenco, kiu Paskon 1924 okazis en Geneve, kaj sciigis, ke la sekvonta konferenco kunsidos en Paris, 6ar de post la malapero de la malnova registaro la ŝancoj estas nun multe pli bonaj en Francujo ol antaŭe. S-ro Hromada kiel ffazetara fakestro de C. K., bedaüris, ke Ii ne suk- cesis kunvenigi ĝis nun la gvidantojn de la naciaj gaietservoj. S-ro Poncet el Lyon petis, ke la in- ternaciaj institutoj de Esperanto sin turnu al la jegistaroj aü oficialaj estraroj de iu lando nur post mterkonsento kun la nacia societo de la koncerna lando. Poste la prokrastita demando pri konserv- auo au forigo.de K. K. K. estigis denove longan diskutadon. Ciuj parolantoj konstatis kun granda (lankemo la bonegajn servojn de K. K. K. kaj precipe de s-ro Warden, sed opiniis, ke C. K. povas (je nun preni sur sin la laborojn de la ĝisnuna K.K.K. Ju pli simpla la tuta organizo de Ia •jsperantistaro, des pli bone por la movado. La sezulto de la diskutado do ne povis esti alia ol fongo de K. K, K. Fino de la kunsido je la 12 '/* h.
Merkredon, la 13 an de Aŭgusto. — Hodiaŭ citazis la lasta ĉefkunsido kaj Ia interna fermo de la aVIb, Je la 10 a Dro Privat ĝin malfermis. S-ro •"<pp!ebaum, honora sekretario de la organiza komi- p.to por starigi Zamenhof-monumenton, donis kelkajn klarigojn pri sia raporto en la kongresa libro. j ost sciigo de s-ino Zamenhof Dro Privat deklaris, Ke la inaüguro de la monumento sur la tombejo estos ebla nur en somero 1925 aü 1926. La kun- , »erio decidis, ke C. K. en interkonsento kun la i •jiganiza komitato fiksu la daton. Sekvis nun tre, i « tro longa diskutado pri propono de Pola Esper- , anto-Asocio. Konstatante „ke multaj Esperantistoj ! 11 ® konformiĝas al Ia lmgvaj opinioj de la j '»iicialaj lingvaj institutoj", la propono postulas, ! »ke la XVIa turnu sin al ĉiuj Esperantaj org-a- 1 iuzoj kaj gazetoj kaj al ĉiuj individuaj Esperantistoj -<un peto kaj postuio, ke ili konformiĝu al ĉiuj ; ĵ;!!"va! opinioj de la Akademie kaj de la Lingva j komitato". Kompreneble tiu ĉi propono kaŭzis !j viglan, preskaü pasian debaton pri lingvaj deinan- I doj, ekzemple pri la landnomoj, kaj la prezidanto pli ol unu fojon havis okazon, montri sian diplo- i matan lertecon, por glatigi la ondojn. Tarnen la I propono fine estis akeeptata post tri ŝanĝoj dezir- ! itaj de s-ro Edmonds. Sekvis mallonga priparol- i ado de propono de la Esperanto-Societo por Stirio, 1 petskribi al la Nobel-fondajo, ke ĝi bonvolu doni | premion al la familio de la majstro. Spertuloj tuj j diris, ke tio ne estos ebla, ĉar la Nobel-premiojn j povas ricevi nur vivantaj personoj au institutoj. j Oni petis la C. K., pripensi la aferon. — S-ro i Horner informis pri la disvastiĝo de Esperanto j en la rondoj de la Kristana Asocio de Junaj Viroj i kaj atentigis pri la universal» kongreso de tiu £i i asocio, kiu okazos 1925 en Helsinki. — Oni kon- statis, ke la universalaj Esperanto - kongresoj estas ] tute neiitralaj. Hin povas partopreni Esperantistoj j el ĉiuj sociaj klasoj. — S-ro Merchant invitis la kongreson por 1926 al Anglujo. Goje la invito estis aplaŭdata. Por 1925 neniu urbo invitis. Estas la unua fojo, ke oni ne scias, kien irr la venontan jaron. La prezidanto diris, ke anstataŭ kongreso oni ja povus aranĝi someran universitatan semajnon en bela loko de Svisujo, kaj petis, ke oni lasu la decidon al C. K. Nun la tagordo estis elĉerpita. La prezidanto Dro Privat dankis al ia L. K. K., kiu faris sian eblan por sukeesigi kongreson de 3000 personoj, afero tute ne facila. Post kelkaj dankaj vortoj de s-ro Schade en la nomo de L. K.K. la prezidanto fermis Ia kongreson.
Mi finis mian taskon, raporti pri la XVI a, escepte la fakkunsidojn kaj la plezuroin- Entute mi devas diri, ke ia kongreso plaĉis ai mi. La propaganda efiko eksteren certe estis tre granda. La gazetaro kaj la publiko de Wien multe pli interes- iĝis pri nia afero ol la gazetaro kaj Ia publiko en Nürnberg. Ni do povas esperi, ke la samideano; en Wien, kiuj meritas koran danken, dum la venonta vintro kolektos la fruktojn de sia merit- P'ena grandega laboro.
Komencinte en Aprilo la laboron por la aranĝoj de la komuna kongresveturo mi anteŭsentis, ke la tasko en la nuna jaro estos multe pli malfacila ol en la antaŭa jaro pro la pasporta kaj vojaĝa aferoj, kvankam la nombro de la partoprenintoj ne atingis tiun de la lasta ara veturo al Nürnberg.
Gis la 15a de Julio anoncis sin 20 gesamideanoj kaj ĝis la 27a de Julio, la lasta tago de la aliĝo, la nombro triobliĝis tiel, ke min preskaü sufokis la laboro. Estas strange, ke multaj atendas ĝis la lasta momento kaj per tio ege plimalfaciligas la taskon, eĉ endanĝerigas la tutan planon.
La antaŭlaboro suferis pro la neklara opinio pri ia rabato por la vizkostoj kaj veturprezoj. La Ĉeĥosl. Asocio Esp. publikigis, ke ĉiu kongresano ricevos ĉeĥan vizon rabatitan je 50 % - Ĉar tiu vizo por la al- kaj reveturo kostas ordinäre 60 kĉ, la rabatita prezo estus 30 kĉ. Sed neĝuste: ĝi estis 40 kĉ, prezo de simpla vizo por unufoja traveturo, valida por ni samtempe por ia retraveturo. Kelkaj ĉehcosl. konsulejoj en aliaj germanaj urboj kaŭzis
