kesto surhavanta la avizon „Nur por artistoj!“ Ĉu ni prenu ion de tiu artistaĵo? Jes! En ĉi tiu tago ni ja estas artistoj. Niaj sinjorinoj ja iom grumblis pri la fumado, sed verŝajne ili estis nur enviemaj, ĉar oni ne prezentis al ili ĉokoladon. Nepardonebla malĝentileco kontraŭ la bela sekso!
Dum la paŭzo salutis nin ankaŭ telegraf-direktoro Gerlach, la estro de la stacio. Li montris grandan intereson pri Esperanto kaj pri niaj prezentaĵoj, kaj li promesis al ni, ke ni pli ofte povos disaŭdigi Esperantaĵojn, se la stacio Königswusterhausen daŭrigos siajn dimanĉajn sendadojn. Ĉi tio ankoraŭ ne estas certa kaj dependas de diversaj cirkonstancoj ĉi tie ne pritrakteblaj.
Direktoro Gerlach rakontis al ni, ke ankaŭ la Idistoj estis proponintaj paroladon pri la mondlingva demando. Kiel sinceraj amikoj, kiaj ili estas al la Esperantistoj, ili kompreneble nur volis kunhelpi por atingi la „komunan celon“. Kantojn en Ido ili ne proponis por montri la belsonecon de sia lingvo. Ili estas seriozaj homoj, kiuj ne ŝatas la kantadon; ili okupiĝas nur pri la scienca flanko de internacia lingvo. Sed modestaj, kiaj ili ankaŭ estas, ili ne fanfaronas pri tio, ke Ido estas malriĉa je kantoj kaj ke ĉi tiuj estas superfluaj, ĉar ekzistas nur malmultaj personoj, kiuj povus kompreni ilin. Vere, la Idistoj estas tre amikaj kaj modestaj, kaj ĝuste pro ĉi tiu bela virto — ilia propone ne estis akceptita. Ni ankaŭ ne bezonis ilian helpon. Ni demonstraciis sufiĉe konvinke, ke Esperanto estas vivanta lingvo de granda tutmonda popolo, ke ĝi estas la internacia komprenilo, kiu propraforte iras sian vojon kaj atingos la celon.
11.50 h.! La dua parto de l’ programo komenciĝas. La unua numero estas instrumenta muzik-prezentaĵo, la dua estas nia. F-ino Nickel komencas, kantante tri strofojn de „Tagiĝo“. Nur malofte mi aŭdis ŝin kantanta tiel brile kiel nun. Ŝi kantas ne nur sonojn kaj vortojn klare aŭdeblajn, ŝi kantas ne nur per la buŝo, sed el ŝia koro elfluas la granda entuziasmo de intern-idea Esperantistino kaj miksas sin kun la sonoj kaj vortoj al vera himno.
Kiel dua kantas Dro Liebeck. Per sia forta, belsona baso li prezentas „Kanto de Weyla“ kaj aldonas la popolkantan baladon „La mastrina filino“. Lia kantarto estas belega. Ankaŭ lia Esperanta prononcado estas sufiĉe bona, kvankam li estas tute nova Esperantisto. Kiu ne scias ĉi tion, certe pensas, ke jam dum longa tempo li studis nian lingvon.
La kantoj de f-ino Nickel kaj Dro Liebeck estas akompanataj sur la fortepiano de s-ino Liebeck, kiu plenumis sian taskon kun majstreco. Tio estas komprenebla, ĉar ŝi estas perfekta artistino.
Fine kantis f-ino Nickel kaj mi la germanan popolkanton „Knab’ rozeton vidis li“. Ĉar mi mem estis kunaganto, mi ne rajtas juĝi pri ĉi tiu direktado de Dro Liebeck ni du gekantantoj almenaŭ kune komencis kaj finis ĉiun el la tri strofoj. Sed ankaŭ tion mi povas malkaŝi, ke s-ro Glück estis tiel entuziasmigita, ke li spontone aplaŭdis nin, antaŭ ol la mikrofono estis malkonektita. Tiamaniere ankaŭ li, kiel kontrolinto, rimarkigis al la radio-ricevintoj, ke li plenumis sian taskon.
S-ro Behrendt finis la Esperantan parton per mallonga alparolo en E. al la aŭskultintaj Esperantistoj tutmondaj, kiujn li petis, informi la oficejon de Gruparo Berlin pri la aŭditaĵoj pri kaj en E.
Ni ĉiuj estis tre kontentaj pri la bona paso de nia unua radio-prezentado; neniu el ni havis la tielnomatan „surscenejan febron“, pri kiu mi jam parolis pli supre. Ankaŭ kontraŭ la tekniko de l’ sendado la kantintoj ne multe pekis, ĉar s-ro Schwartzkopf, kiu kontrolaŭskultis la tutan kantadon, nur po unu fojo bezonis korekti la starlokon de f-ino Nickel kaj Dro Liebeck rilate al la mikrofono.
La cetera programo aŭdigis ankoraŭ du orkestrajn muzikaĵojn kaj unu modernan spritkanteton, kaj ĝi finiĝis per ludado de la germana himno nacia.
Mi ne povas fini mian babiladon, ne menciante ankaŭ alian sukceson de la memorinda tago: la fondon de Germana Radio-Esperanta Ligo, kies estraro elektiĝis en la stacio Königswusterhausen tuj post finiĝo de la programo. En alia loko de G. E. estas pli detale raportate pri tio. Speciale grave estas, ke la direktoro de la stacio, s-ro Gerlach, akceptis la vic-prezidantecon de la ligo kaj per tio pruvis sian veran intereson pri nia afero. La ligo celas la enkondukon de Esperanto por radio en germanlingvaj landoj.
El diversaj lokoj, en- kaj eksterlandaj, ni jam ricevis informojn pri tre bona kaj klara aŭdebleco de niaj prezentaĵoj. Multan dankon al la skribintoj, speciale al s-ro inĝ. Schelze el Reichenberg (Bohemujo), kies serioza kritiko estas tre valora por venontaj disaŭdigoj, kaj al s-ro Guttmann el Pyhanken apud Teplitz-Schönau (Ĉeĥoslovakujo) pro lia interesa artikolo „Du horojn en la sorĉo de Königswusterhausen“ publikigita en „Teplitz-Schönauer Anzeiger“. En Teplitz-Schönau oni estis aranĝinta specialan propagandan kunvenon pro nia prezentado.
Ankaŭ Ekino ĝojis, kiam mi, hejmen veninte, raportis al ŝi pri la kontentiga sukceso de l’ tago. Ŝi multe bedaŭris, ke ŝi ne povis ĉeesti en la stacio. „Venontan fojon!“ mi konsilis ŝin. „Tiam vi eble eĉ povos kunkanti. Sed antaŭe bone ekzercu vian voĉon kaj kantu gamojn kaj gamojn, por ke vi ne maltrafu la ĝustajn tonojn!“
„Ho, vi fripono!“ ŝi kriis responde kaj… (pri la cetero mi silentas).
Manuskriptoj,
kiujn ni ricevas post la 15a, neniel
povas esti akceptataj por la
sekvanta numero!
Oni ne forgesu ĉi tion!!
