Liaj gepatroj estis el Jorli, do la patrino, religema, iom bigota, estus volinta lin nomi Merkurialo, honore al la Sanktulo de la urbo: sed la patro, artisto sovaĝa kaj strangema, ribelis kontraŭ tiu Protektanto kiu vekas la memoron de insektomortiga ŝmiraĵo, kaj obstinis lin nomi Melocco. Por iel akordiĝi kaj por plezurigi la avon, oni lin fine baptis Zenobi; sed oni ĉiam lin nomis Zubi, pli pro amo al mallongeco ol pro dorloteco.
Zubi Verani kreskis silente, iom allasita al si mem, kaj alprenis la kutimon paroli inter si kaj si: timi sian patrinon, kaj admiri per silenta hontemo sed fanatike, la paĉjon. Tiu neniam lin karesis, eĉ per rigardo, sed lin respektis kiel homon. kaj pentradis iajn figur-. ojn kaj iajn iaudojn. kiuj malfermis al la fantazio de I knabo paradizon de revoj. Li frekventis la unuajn kursojn de 1 gimnazio kaj jam nur deziregis, pasie sopiris penetri en la grandegan studejon de 1’ patro: mansardo senorda, fermita ĉirkaŭe per vitraĵoj makulitaj de farboj, sur kiuj krispis ŝiritaj kaj polvoplenaj kurtenoj. Kaj se li sukcesis kase penetri tien, senbrue li kaŭradis en angulo, plezurege envolviĝis en si merrn, kaj senmove rigardadis sian paĉjon, altan kaj fortan kicl giganto, kiu sin kredante sola skuadis la harriĉan kapou, kaj faradis la plej kuriozajn grimacojn antaŭ la tolo, laŭte parolante kaj Masfemante, plendante pri sia mallerteco, ĝis fine li ĵetis teren penikojn kaj paletror. en malespera furiozo. Sed Zubi komprenis ke lia patro estas grandega artisto, la unua el ĉiuj, dum la kritikistoj ne sciis pri li kaj eĉ liaj lernantoj de la Akademio ne ekkomprenis lian valoron. Getere Verani mem tiom nĉ fidis pri si, ke li konsentis akcepti la Bolonjan katedron n u r post senfinaj hezitadoj', kaj cĉ post kiam Lia edzino, per sinsekvaj predikoj, kajj knemorigante al li lian patran devon', sukoesis ne detrui, sed sufoki fiajn skrupulojn., li daŭre obstiue grunibladis: — Kiom nu povas instrui al tiu knaboj, miy azenego? Kiam poste la ministro lin nomis Direktoro de la Akademio, li suferis doloregan angoron; kaj S-ino kristina, por ke la edzo ne prezentu abdikon eĉ kiel instruanto, devis voki al Bolonjo Profesoron Bigatti la solan bomon, kiun Petro amis kiel amiko, kaj de kiu ii akceptis konsilon. Li cedis, li akceptis; sed li tenis malameton al sia edzino kaj grumbladis inter si kaj si, en .Romanja dialekto: Estas mi ŝtelisto, estas m i ŝtefisto! De tiam h fariĝis eĉ pli silentema; li donadis al S-ino Kristina sian tutan stipendion kaj lasis al ŝi la zorgon pri la hejma mastrumado kaj pri ia edukado de la filo, kiun tamen li adoris; li venis hejmen,, post manĝo li fuĝis en la studejon, kien malmultaj sukcesis enpenetri, maikuraĝigitaj de 1' stranga sovaĝeoo de la artisto, kaj kien Zuhi mem devis ikaŝe enŝoviĝi, pastreto ravita kaj respektoplena pri la patra grando. Nu, iun tagon Zubi kaŭris en sia angulo, provante kopii per karbo grandan figuron skizitau sur la tolo de 1’ paĉjo, kiam li aŭdis frapon sur la pordo; ii eĉ pli malgrandigis sin, dum la pentristo, tuj maltrankviliĝinte, ĵetis sian kitelon sur la kadron ĵus ko-
mencitan.
Eniris ronda. eleganta, senembarasa homo, Riccio Rietti. la plej granda kritikisto pri itala arto, h .tuj klopodis kvietigi la akran ma'ĝoijon de Verani, sed liaj afablaj vortoj tiet kreskigis la ĉagrenon kaj suferoi. de r pentristo, ke, post kvin minutoj, ĉi tiu premis ĉapelon sur la kapon kaj diris: - Ĉu ankaŭ vi venas? Mi devas foriri! Bietti ekridis kaj tute trankviie respondis: - Devige! ankaŭ mi venos, sed antaŭe vi devas permesi. ke mi vidu. kion vi havas sur la stablo: — kaj ĉar Petro Verani, sur dornoj, grimacis silente, la kritikisto subite levis la kitelon kaj restis larĝokula antaŭ tiu unua skizo, strekita per surpriza majstreco. - Pro Bakĥo! h ekkriis — nu, ĉu vi scias ke..! ilo, pardouu, se vi devas rapidiri, iru tamen, sed mi restas; por la kulturo, por la nacia arto, neniam’ mi pardonus al mi, esti enirinta ĉi tien, kaj ,ne vidi almenaŭ iun vian pentraĵon. Li tumis la okulojn tra tiu granda ĉambro, li nur vidis tolaĵojn kontraŭ la muro, kaj Petro Verani embarasite ripetadis: — Mi ja havas nenion, havas nenion! — Dum mia vivo m i ne konis okazaĵon tiel kuriozan, kaj artiston tiel unikan. Protestu laŭvole; diru, ke mi estas perfortema, kampulo — al tio mi ja alkutimiĝis — kaptu min ĉe la ŝultroj kaj min ĵetn malsupren tra la ŝtuparo, sed antaŭe lasu, ke mi turnu tiun ĉi tolon; kaj li tumis tiun kaj aliajn, ridante kaj parolante per vigla afableoo; sed pasante de kadro al kadro, iom post iom li enpensiĝis, fine rigardadis kaj silentis, kaptita de miro iĝinta timemo. Poste li plene humile diris: - Kaj neiiiu ion scias pri tio! Sed ĉi tie estas Galerio; estas sufiĉa por gloro de dek artistoj! De dudek jaroj ĝis nun mi ne korias pentriston pli grandan. Kousternita, preskaŭ humiligita, Petro Verani sin ĵetis al la pordo kaj rapidtegis trans la ŝtuparon. Riccio Bietti, post momenta ekmiro ekridegis, kaj troviĝis antaŭ Zubi, kiu forkurinte de sia kaŝejo al li diris plenfiere: — Tamen la plej belaj estas tie, post la tendo! Nun mi ilin montros al vi! — Brava! kaj kiu vi estas? — Mi eŝtas filo de mia Paĉjo! Zubi estis alta kaj gracia; sub la senorda hararo lonsds kurioza, malreeula, nesimetria vizaĝo, en kiu nur la okuloj estis videblaj, tiom nigraj ifi esti^ kaj riglaj. Zubi estis timema nur kontraŭ sia patro, kun aliuloj li estis respondpreta, maltimema,, preskaŭ impertinenta kaj tiun tagon li estis ĉarma kunulo por Riccio Riettti. Semajnon poste, artikolo en Corriere della Sera, kiun sekris longa pristudo en Emporiium, kreis kaj diskonigis tra Itafio famon pri Petro Verani. E1 ĉiuj landopartoj kuris al la Bolonja studiejo artistoj, kritiĵcistoj, kaj troris fermitan pordon: la honorinda Fradeletto devis peni monaton antaŭ ol rioevi de li pentraĵon por la D ujara de Venecio; kaj, ĉar Verani labons por si mem kaj ne vendadis siajn verkojn kaj preskaŭ neniu vidis iam fiajn pentraĵojn, kaj fi defendis sin scvage eĉ kontraŭ famo,, ĉiu, parolante pri ĉefaj italaj pentristoj, fin menciis kun Michetti kaj Hektoro Tito, kvankam li tute ne similis at unu nek al la alia.
105
