Paĝo:Rollet de l’Isle - Provo de Marista Terminaro, 1908.pdf/15

El Vikifontaro
Ĉi tiu paĝo estas provlegita

tiuj lastaj estas signalaĵoj (signalstangoj, piramidoj, blankaj makuloj, k. t. p.). Ĉiu punkto estas la vertico de unu triangulo, kies angulojn oni mezuras.

Oni determinas la skalon de la karto, mezurante unu bazon, per mezurilaj liniiloj, mezurilaj rubandoj aŭ metalaj fadenoj.

La nivelado estas la determinado de la alto de la figuritaj punktoj; oni ĝin efektivigas per niveliloj kaj celliniiloj: ĝia rezulto ebligas efektivigi la desegnon de la samaltaj linioj.

La determinado de la geografia situacio de la figurita lando (t. e. la latitudo kaj la longitudo de unu el ĝiaj punktoj) estas farata per sekstanto kaj artefarita hozinto, teodolito, astrolabo kun prismo aŭ meridiana lorno.

Oni orientas karton, determinante per la observado la azimuton de unu el la lateroj de la triangularo; se oni nomas direkto de unu latero la angulon, kiun ĝi faras kun la meridiano de la deveno punkto, la diferenco de la azimuto kaj de la direkto estas la konverĝo de la meridianoj.

La topografio estas la efektivigado de la desegno de la marbordo kaj de la objektoj videblaj de la maro; plie ĝi determinas la postsignon de la plej altaj niveloj de la maro.

La sondado estas la konstato ĉe punktoj, kies situacion oni determinas, de la profundo de la maro kaj de la speco de la marfundo. Oni efektivigas sondojn, laŭirante regulajn liniojn nomitajn sondajn liniojn, kies kelkajn punktojn oni determinas per observado de kelkaj anguloj. Por tion efektivigi, oni uzas hidrograpan cirklon kaj sondan fadenon. Por la grandaj profundoj, oni uzas specialajn ilojn nomatajn sondiloj, kaj oni elĉerpas specimenojn de la marfundo per skrapilegoj.

Oni mezuras la profundojn de la maro malsupre de nivelo, kiu estas ĝenerale tiu de la plej malaltaj maroj.

La karto sciigas ankaŭ la magnetan deklinon. Oni ĝin observas per la deklina kompaso.

Plie oni enskribas sur ĝi la direktojn kaj rapidojn de la fluoj. Oni ilin observas per flosaĵoj.

3e Tajdoj. — La tajdo estas la vertikala kaj perioda moviĝo de la