— Ne! ĝi estas feliĉo — respondis Kamilo forte, serioziĝante.
— Neniam! Feliĉo troviĝas aliloke, ne en malviveco, ho, ne! Mi sentas tion: oni povas esti feliĉa nur amante la vivon, kaj mi neniam komprenos, kiel oni povas la pacon nomi feliĉo.
— Vi komprenos! ĝi estas certe feliĉo.
Zigmunto observis Kamilon silente, mirigita kaj kvazaŭ necerta. Fine li demandis:
— Ĉu vi serioze tion diras?
Kamilo jesis per la kapo malrapide kaj serioze.
— Mirinde. Kiam vi unufoje parolis pri la paco, mi pensis, ke vi mokas. Paco! Kaj vi, kiun oni nomas freneza spirito, vi eterne pelata tra la mondo per febra dezirego de novaj impresoj kaj de novaj aventuroj, vi gloras la pacon?
— Jes — kaj mi deziras ĝin. Mi deziras ĝin tiel, kiel ĉiu homo deziras la feliĉon… Ĉu mi tamen ĝin trovos?
Nun Vladislavo mirigita ekrigardis la parolanton. Kaj subite ŝajnis al li, ke ĉi-tiu vizaĝo pala, kiun ne povis brunigi la suno ekvatora, nek la vipantaj ventoj de l’ dezerto — tiuj palaj, bluaj okuloj, enigmon grandegan kaj misteran. Ŝajnis al li, ke li rigardas aĵon, kiun li vidis ĉiutage, ne sciante, ke ĝi estas stranga kaj plena je sekreta senco. Nur nun li rimarkis en ĉi-tiu vizaĝo reton da etaj vejnetoj, tremantaj sur iomete faldita tempio, — rimarkis laciĝon grandan kaj malĝojan ĉirkaŭ la juna, tamen jam velkiĝinta buŝo — kaj febron de senforteco, elrigardantan el palaj okuloj.
