Maria/Ĉapitro IX
Mi ellitiĝis la venontan tagon je mateniĝo. La auroro kiu vidigis en la oriento la konturon de la Centra-Kordileraj vertoj, ore eklumigis en duoncirkloj kelkajn leĝerajn nubojn kiuj separiĝis unuj de la aliaj, malproksimiĝis kaj malaperis. La verda pampo kaj arbaroj de la valo vidiĝis kvazaŭ tra bluigita vitro, kaj meze de ili kelkaj blankaj kabanoj, dikaj fumnuboj de la ĵus bruligitaj montoj leviĝintaj spirale, kaj kelkfoje la kurbiĝo de rive⁰ro. La okcidenta kordilero, kun siaj faldoj kaj kavoj, similis al manteloj de malhelblua veluro pendigitaj de siaj centroj per manoj de ĝinoj kaŝitaj per la nebuloj. Antaŭ mia fenestro, la rozujoj kaj la foliaroj de la arboj de la fruktoĝardeno ŝajnis timi la unuajn ventetojn kiuj estis elverŝontaj la roson kiu brilis en ĝiaj folioj kaj floroj. Ĉi aspektis al mi malgaja. Mi prenis la ĉaspafilon; faris signalon al la aminda Majo kiu, sidanta sur la malantaŭaj gamboj, rigardis min fikse,kun sulkigita frunto pro troa atendado, kaj atendis la unuan ordonon; kaj saltanta super la ŝtonbarilon, ĝi ekiris laŭ la vojo al la monto. Enirinte en la montaron, mi trovis ĝin freŝa kaj tremetiga sub la karesoj de la lastaj ventetoj de la nokto. La ardeoj forlasis siajn dormejojn formantaj en sia flugo ondantajn liniojn kiujn arĝentis la Suno, kiel rubandoj forlasitaj al al kaprico de la vento. Multaj aroj da papagoj leviĝis el la bambuaroj direkten al la najbaraj maizokampoj, kaj la ramfasto salutis la tagon per sia malgaja kaj unutona kanto el la koro de la montaro.
Mi malsupreniris al la fekunda monta riverebenaĵo laŭ la sama vojeto kiun mi ofte sekvis ses jarojn antaŭe. La tondro de la torento plilaŭtiĝis, kaj malmulte poste mi malkovris la rapidfluojn, kiuj impetis ĉe la lanĉiĝo en la akvofalojn, kie ĝi konvertiĝis en bolantaj ŝaŭmoj, poste aspektis kiel kristalaj speguloj en la lagetoj, rulantaj ĉiam sur la fluejo de ŝtonegoj pluŝigitaj de muskoj, borderitaj en la riverbordo per ventumil-palmoj, filikoj kaj kanoj kun flavaj tigoj, silkaj plumaroj kaj purpuraj semujoj.
Mi haltis en la mezo de la ponto, farita per la huragano el fortika cedro, la sama kiun mi surpasis en alia tempo. Florplenaj parazitaj plantoj pendis el ĝiaj branĉoj, kaj bluaj konvolvuloj kiuj sekvis la sunon falis kiel ornamaĵo de miaj piedoj por balanciĝi en la ondoj. Abunda kaj altega vegetaĵo volbiĝis kelkloke trans la rivero, kaj tra ĝi penetris kelkaj radioj de la naskiĝanta suno kiel tra la rompita plafono de forlasita indiana templo. Majo plorbojis malkuraĝe en la bordo kiun mi ĵus forlasis, kaj laŭ petinsisto mia ĝi decidis pasi sur la fantasta ponto, kaj poste sekvis tuj antaŭ mi la vojeton kiu kondukis al la posedaĵo de la maljuna Jozefo, kiu atendis viziton per kiu li povus bonevenigi min bonvenigo.
Post mallonga deklivo kruta kaj malluma, kaj post trans-salti la sekajn, segitajn arbojn faligitajn lastatempe de la montaranoj, mi troviĝis en la spaco 0semita per legomoj,de kie mi ekvidis leviĝantan fumon de la dometo kiu nun situis meze de la verdaj montetoj, sed kiun mi estis lasintaj inter boskoj ŝajne nedetrueblaj. La bovinoj, belaj pro siaj grandeco kaj koloro, muĝis en la pordo de la stalo serĉantaj siajn idojn. La kortbirdoj tumultiĝis ricevantaj la matenan porcion; en la proksimaj palmoj, kiujn la hakilo de la terlaboristoj ne damaĝis, la bruemaj orioloj balanciĝis en siaj pendantaj nestoj, kaj meze de tia agrabla galimatio aŭdiĝis fojfoje la krio de la birdisto, kiu de sia kuŝejo kaj armita per ŝtonĵetilo terurigis la malsatajn araojn kiuj flirtis sur la maizkultivo.
En la Himno de Antiokio, la hundoj per siaj bojoj anoncis mian alvenon. Mia ĉevalo Majo, ĝenita pro tio alproksimiĝis al mi. Josefo,la hako en unu mano kaj la ĉapelo en la alia, elvenis por renkonti min.
La malgranda loĝejo rivelis laboremon, ŝparemon kaj purecon; ĉio estis rustika, sed komforte aranĝita, kaj ĉiu aĵo en sia loko. La salono de la dometo, perfekte balaita, benkoj de bambuo ĉirkaŭe, kovritaj per matoj de junko kaj ursopeltoj, kelkajn bildojn de lumigita papero reprezentantaj sanktulojn kaj alnajlitaj per dornoj de oranĝarbo al la muroj nekalkolaktitaj, havis dekstre kaj maldeskstre la ĉambro de la virino de Jozefo kaj tiu de la knabinoj. La kiurejo, formita de akvo-sago kaj kun la plafono de folioj de la sama planto, estis apartigata de la domo per legomĝardeneto kie la petroselo, la kamomilo, la pipromento, kaj la bazilioj instermiksis siajn aromojn.
La virinoj ŝajnis vestitaj pli zorge ol ordinare. La knabinoj, Lucia kaj Transito, surhavis subjupojn de moruskolora kalikoto kaj tre blankajn ĉemizojn kun kolkrispoj de punto, borderitaj de tencilla nigra****, sub kiuj pendis parton de siaj rosarioj**, kaj gargantillas** de ampoloj de vitro de koloro de opalo. La plektaĵoj de iliaj hararoj, dikajj kaj gagatkoloraj***, ludis en iliaj dorsoj ĉe la plej leĝera movo de la nudaj piedoj, zorgitaj kaj inquietos***. Ili alparolis min per ekstrema timemo, kaj ili patro estis kiu, notinte tion, instigis ilin dirante: «Ĉu ne estas li la sama infano Efrain’, eĉ se li venas de la lernejo jam sciohava kaj juna?***». Tiam ili fariĝis pli gajaj** ka ridemaj***: ligin nin amike memorojn de la infanaj ludoj, potencaj en la imago de la poetoj kaj de la virinoj. Per la maljuneco, la vizaĝo de Jozefo gajnis multe: Kvankam li ne lasis kreski sian barbon, la vizaĝo havis ion bibian***, kiel preskaŭ ĉiuj de la maljunuloj de bonaj kutimoj de la lando kie li naskiĝis; la blanka kaj abubda hararo ombrigis la brunigitan kaj larĝan frunton, kaj liaj ridetoj malkaxigis trnakvilecon de animo. Luisa, lia virino, pli feliĉa ol li en la lukto kontraŭ la jaroj, konservis en la vestmaniero ion de la antiokia esto, kaj ŝia konstanta gajeco lasis kompreni ke ŝi estis kontenta de sia sorto.
Jozefo kondukis min al la rivero kaj parolis al mi pri siaj kultivejoj kaj ĉazpromenoj***, dum mi mergis min en la diafana remanso*** el kie lanĉis sin la akvoj formantaj malgrandan akvofalon. Revene ni trovis metita en la unusola tablo de la domo la allogan** tagmanĝon. Ĉampionis la maizo ĉie: en la supo de mote*** metita en telerojn de vitrigita fajenco kaj en orumitaj arepoj dismetitaj sur la tablotuko. La unusola manĝilo de la hejmilaro estis krucmetita sur mia blanka telero kaj bordigita de bluo.
Majo sidiĝis ĉe miaj piedoj atentrigarde, sed pli humila ol kutime.
Jozefo flikis fiŝreton dum siaj filinoj, pretaj sed hontoplenaj, servis mian teleron tutzorge, klopodantaj diveni en la okuloj kio povis al mi manki. Ili multe plibeliĝis, kaj de frenezetaj infaninoj kiuj ili estis ili fariĝis laboremaj virinoj.
Englutinte la glason de densa kaj plenŝaŭma lakto, deserto de tiu patriarka tagmanĝo, Jozefo kaj mi eliris trapromeni la fruktoĝardenon kaj la rozon kiun li estis kolektanta. Li miriĝis pri miaj teoriaj konoj pri la kultivoj, kaj no reiris a la domo post unu horo por ke mi ĝisu la knabinojn kaj la patrinon.
Metis mi en la talio de la bona maljunulo la tranĉilon de monto kiun mi kunportis por li de la regno[1], en la koloj de Transito kaj Lucia, belegajn rosariojn, kaj en la manoj de Luisa relikvujon kiun ŝi mendigis al mia patrino. Iris mi returne de la monto ĵuste je la tagmezo, laŭ la ekzameno kiun faris Jozefo de la Suno.
- ↑ Iom primoka nomo por la provinco Bojakao (hispanlingve Boyacá)